Thiên Phước Hành Khúc do cố nhạc sĩ Thu Hồ sáng tác. Thân gửi đến các anh chị và các bạn một bài viết tiểu sử về ông.
Sinh ngày 14/10/1919
Mất ngày 19/05/2000 tại Santa Ana, California (Hoa Kỳ),
Hưởng thọ 81 tuổi
o0o
Nhạc sĩ Thu Hồ, tên thật là Hồ Thu, sinh quán tại làng Tân Mỹ, ngó ra cửa Thuận An thuộc tỉnh Thừa Thiên. Ông là tác giả của những ca khúc nổi tiếng như 'Tím Cả Rừng Chiều, ' 'Tiếng Sáo Chiều Quê, ' 'Sầu Ly Biệt, ' 'Khúc Ca Đồng Tháp, '...
Thu Hồ là một trong những ca nhạc sĩ đầu tiên trong phong trào phổ biến và phát triển tân nhạc tại miền Nam Việt Nam, nối tiếp thời gian nhạc Pháp lời Việt do các bậc tiền bối như Tư Chơi, cô Kim Thoa, Thanh Tùng... là những người tiên phong mở lối. Trước đó, những bài hát nổi tiếng của Pháp được thu thanh vào đĩa nhôm, Vincent Scotto sáng tác và do tài tử kiêm nam ca sĩ Tino Rossi tŕnh bày đă được lớp tuổi thanh thiếu niên Việt Nam ở lứa tuổi học sinh đón nhận một cách nồng nhiệt. Nhưng ngay từ năm 1936, nhạc sĩ Thu Hồ đă là ca sĩ và lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng Huế với bài 'La chanson du gondolier' và đă được công chúng đón nhận thật nồng nhiệt.
- Khi c̣n học ở bậc Trung học tại Huế, trường Pellerin, nhờ ở trọ tại nhà của ông bác là thân phụ của nhạc sĩ Trần văn Lư, nhạc sĩ Thu Hồ đă nhờ nhạc sĩ Trần văn Lư chỉ dẫn cho bước đầu về phần nhạc lư.
- 1943, lúc ông c̣n làm trưởng ga xe lửa ở Ga Dầu Giây, ông nhớ nhà, nhớ mẹ và viết bài 'Quê Mẹ', nhạc phẩm đầu tay của ông.
- Năm 1947, ca sĩ Thu Hồ gia nhập ban Thần Kinh Nhạc Đoàn khi ban này vừa mới ra đời với sự cộng tác của ban nhạc Trần văn Lư và các ca sĩ Minh Diệu, Minh Tần, Mộc Lan, Thu Thu, Kim Nguyên, Mạnh Phát, Vĩnh Lợi, Châu Kỳ, Tôn Thất Sở v. v...
- Năm 1948, Đài Phát Thanh Pháp Á mở thêm mục Tân nhạc Việt Nam và nhạc sĩ Thu Hồ được đài mời cộng tác và nhờ Đài Pháp Á mà tên tuổi nhạc sĩ Thu Hồ được mọi người biết đến. Sau này Đài Phát Thanh Pháp Á trở thành Đài Phát Thanh Saigon và nhạc sĩ Thu Hồ cũng nối tiếp công việc của ḿnh ở Đài Phát Thanh Saigon rồi sau đó ông cũng cộng tác với Đài Quân Đội.
- Thu Hồ c̣n là một nhà soạn kịch nổi tiếng thời đó và đồng thời cũng là một diễn viên có hạng. Ông cũng là diễn viên chính trong nhiều vở kịch do ông soạn như 'Hai chàng một áo' và 'Thầy lang bất đắc dĩ' đă đem đến cho khán giả những trận cười rất thâm thúy. Về kịch ngắn cũng như trường kịch, Thu Hồ đă soạn có hơn 100 vở mà một số lớn đă được ban Thẩm Thúy Hằng mua bản quyền để tŕnh diễn trên Đài Truyền H́nh.
Ông định cư tại Hoa Kỳ năm 1980 cùng với tất cả gia đ́nh 18 người con, gồm trai, gái dâu và rễ
Năm 1954, N. S. Thu Hồ gia nhập Quân đội và được trao giữ chức vụ Trưởng ban Tuyên truyền lưu động Đệ I Quân khu, đi khắp đó đây để ủy lạo binh sĩ. Trong dịp này ông có viết bài 'Khúc ca Đồng Tháp' với phần lời ca của Trọng Danh.
- Hết hạn quân dịch, Thu Hồ trở về đời sống dân sự và năm 1957, ông gia nhập ban văn nghệ V́ Dân của Tổng Nha Cảnh Sát Quốc Gia.
- Từ năm 1959 đến năm 1970, nhạc sĩ Thu Hồ là giáo sư Âm nhạc các trường Trung học tư thục nổi tiếng ở Saigon như Nguyễn Bá Ṭng, Thánh Thomas, Thiên Phước, Nguyễn Trường Tộ v. v... Nhạc sĩ Thu Hồ là thành viên của Hội Âm nhạc S. A. C. E. M. (Pháp), trụ sở tại Paris.
- N. S. Thu Hồ c̣n là thơ. Năm 1965, ông đă xuất bản tập thơ đầu tay của ông mang tên 'Ánh B́nh Minh', mang sắc thái Công giáo v́ theo ông, thơ t́nh cảm yêu đương ca ngợi t́nh yêu đôi lứa đă có quá nhiều cho nên ông muốn dành riêng tập thơ này của ông để ca tụng đạo Thánh.
-Năm 1993, thi sĩ Thu Hồ cùng với thi sĩ luật sư Đỗ Đức Hậu được Hội Thi sĩ Quốc tế (International Society Of Poets) bầu là 'Đại sứ thi ca ḥa b́nh' trong Hội nghị Thi ca Quốc tế nhóm họp tại thủ đô Hoa Thịnh Đốn. Đây là chức vụ cao trọng nhất của Hội dành cho các thi sĩ ngoại quốc về tham dự Hội nghị. Hội này có hơn 100 ngàn thi nhân đại diện cho toàn quốc Hoa Kỳ và 41 quốc gia trên toàn cầu.
-Ngày 14/10/1993, một đêm ca nhạc mang tên là 'Đêm Quê Mẹ' được tổ chức tại khiêu vũ trường Ritz ở Anaheim (Cali) để đánh dấu ngày ca khúc 'Quê mẹ' được 50 tuổi. Cũng trong dịp này, một tuyển tập nhạc có tên là 'Hoa Bốn Mùa' của Thu Hồ cũng được phát hành với 22 bản nhạc ưng ư nhất của Thu Hồ, trong số hơn 200 ca khúc do ông sáng tác trong hơn 50 năm nay, như 'Quê Mẹ', 'Tiếng Sáo Chiều Quê', 'Mẹ' (thơ Lâm Tường Dũ), 'Nhớ Nhau', 'Sầu Ly Biệt', 'Tím Cả Rừng Chiều', 'Cô Nữ Sinh Đồng Khánh', 'Tà Áo Trưng Vương' v. v...
-Sau năm 1975, nhạc sĩ Thu Hồ c̣n kẹt lại Việt Nam cho đến năm 1990 mới được cô con gái là Mỹ Hà, cựu xướng ngôn viên Anh Ngữ Đài Phát Thanh Saigon và chồng là tài tử điện ảnh Trần Quang bảo lănh sang Hoa Kỳ. Lúc ban đầu, ông cư ngụ tại San Diego, 2 năm sau ông dời về Santa Ana sống với cô con gái là ca sĩ Mỹ Huyền cho đến ngày ông qua đời.
Hơn nửa thế kỷ phục vụ cho nền tân nhạc Việt Nam, từ thuở phôi thai cho đến khi lớn mạnh như ngày hôm nay, nhạc sĩ Thu Hồ đă góp thật nhiều công sức để làm phong phú thêm bộ môn này. Ông mất đi, làng tân nhạc Việt Nam mất một cột trụ để giữ vững ngôi nhà tân nhạc Việt Nam.
Xin vĩnh biệt một người nghệ sĩ đă suốt cuộc đời tận tụy phụng sự nền ca nhạc Việt Nam, đem niềm vui và yêu thương tô điểm cho cuộc đời từ hơn nửa thế kỷ nay.
